Juwelen
Juwelen: bronnen van trots, instrumenten van verleiding. Vaak zijn ze figuratief en verwijzen ze naar een ver of minder ver verleden. Ze lenen zich zoals weinig andere objecten tot schenken, ontvangen en... doorgeven
Een talisman voor onzeker tijden
Sinds de Russisch-Oekraïense oorlog zijn heel wat Oekraïners op de vlucht. Vaak vertrokken ze met een minimum aan bagage. In zo'n situatie van ontheemding kan erfgoed zorgen voor een gevoel van samenhorigheid en verbondenheid.
Compacte artefacten, geïnspireerd door de christelijke iconografie, zijn hier een voorbeeld van. Ze kunnen als talisman worden gedragen. Toen hij in 2022 van Odessa naar Brussel vluchtte, kreeg Aleksej Bukhtiyarov van zijn moeder dit kleine crucifix. Het biedt hem een gevoel van eenheid met zijn achtergebleven familie, maar hij put er ook een vorm van hoop uit in onzekere tijden.
Aleksej was eigenlijk niet religieus, maar daar bracht de oorlog verandering in. Religie draagt bij tot gezamenlijke identiteitsvorming. Het hangertje neemt in dit immateriële erfgoed een heel concrete rol op.
Luca De Raeymaecker
Een herinnering aan Colombia en aan familie
Dit erfgoedobject is een gouden ketting met een tumi of ceremonieel mes. Het is een precolumbiaans voorwerp. Het werd gebruikt door de leiders van de Sincán dynastie, die regeerde van de 8ste tot de 14de eeuw. De messen beelden wel vaker de god ñaymlap af, de 'stichter' van de Sicán dynastie. Of hier ook de god ñaymlap staat afgebeeld, is niet geweten. Het juweel is van massief goud en amper 3 cm. lang en 1 cm. breed.
De grootvader van Arianna Schepens deed de gouden ketting rond 1995 cadeau aan zijn twee dochters in Colombia. Niet veel later kwamen zij naar België. Arianna’s moeder schonk de ketting enkele jaren geleden op haar beurt aan haar dochter. Sindsdien zorgt zij met veel liefde voor het goede behoud ervan.
Lise Roose
Van munt naar medaillon
De Armeense Nelli Hovsepyan woont al achttien jaar in België. Ze draagt een gouden dukaat uit 1849 als medaillon. Op de voorkant ervan is Willem III, koning der Nederlanden, als ridder afgebeeld. Hij was een zoon van koning Willem II, die in 1849 overleed.
Nelli kreeg dit object van haar moeder Susanna Sargsyan, die het op haar beurt van haar schoonfamilie gekregen had. Volgens de Armeense traditie krijgen vrouwen bij de geboorte van het eerste kind namelijk muntstukken van hun schoonfamilie. Susanna’s schoonfamilie was echter uitzonderlijk welgesteld, waardoor ze aan al haar kinderen muntstukken schonk.
Oorspronkelijk was dit object een belangrijk betaalmiddel in het internationaal handelsverkeer. Nelli geeft aan het object een nieuwe invulling, en gebruikt het voornamelijk als sieraad. Dit spoor van de Armeense cultuur wil ze doorgeven aan haar enige dochter.
Freya Van Dingenen
