Kleding

Een kamisa voor een kind, uitgelegd op de grond

Kledingstuk als protest

Als dit doek, een kamisa, rond het lichaam wordt gebonden, wordt het een symbool voor de vrijheid en eigenheid van de Surinaamse marrons. Marrons zijn afstammelingen van West-Afrikaanse tot slaaf gemaakten die wisten te ontsnappen en werden tewerkgesteld op Zuid-Amerikaanse plantages. Ze slaagden erin hun Afrikaanse cultuur tot vandaag te bewaren. De marroncultuur uit Suriname wordt wel eens het best bewaarde stukje Afrika buiten Afrika genoemd.

Het kledingstuk werd een teken van protest tegen de Nederlandse kolonisator. Toch weken talrijke Surinamers in de twintigste eeuw uit naar Europa, vooral naar Nederland, op zoek naar betere kansen. Ze namen hun cultuur mee. Deze door verwestersing bedreigde cultuur wordt levend gehouden in Europa. De traditionele kamisa is daar een goed voorbeeld van. Het tastbare erfgoed herinnert volgende generaties aan hun afstamming van freedom fighters die zich verzet hebben tegen slavernij en onderdrukking.

Lotte Kemps

Vestje voor de Nam Karan

Kleding en vrouwenrechten

Op haar veertiende vluchtte Gogi uit India om te ontsnappen aan een gedwongen huwelijk. “Achteraf gezien kon ik daar ook gebleven zijn”: ze vluchtte omdat ze de gekozen jongen niet leuk vond. Vandaag leeft Gogi in België. Nu ze erop terugblikt, beseft ze dat het uithuwelijken enkel gebeurde omdat ze een meisje was.

Gogi koos dit traditionele vestje van de Sikhs. Het Sikhisme is een belangrijk geloof in India en Pakistan. Zo’n vestje wordt enkel gedragen door jongens, tijdens de ceremonie van de Nam Karan of naamgeving. Meisjes krijgen hun naam zonder een ceremonie.

Maar Gogi gebruikte het vestje voor het (katholieke) doopsel van haar dochters, want voor haar zijn mannen en vrouwen gelijk. Voor deze ceremonie greep ze terug naar haar eigen cultuur, maar dan met een twist. Met dit voorwerp wil ze dan ook de boodschap van gelijkheid en vrouwenrechten in de verf zetten.

Catho Martens

Postkaart recto

Tartan en crest

Dit postkaartje werd gemaakt en gekocht in Schotland. Het beeldt de tartan en de crest van de Schotse clan Buchanan af. (De crest is de speld die de tartan bijeenhoudt.) De clan Buchanan behoort tot de 60 oudste clans van Schotland. De verschillende clans kan men herkennen aan het unieke patroon van hun tartans, vaak ook 'kilts' genoemd.

Vic Buchanan kocht de postkaart op één van zijn reizen. Hij maakt deel uit van de clan met dezelfde naam. Voor hem is het een stuk familiegeschiedenis, dat hij ook wil doorgeven aan zijn kinderen. Daarnaast is het een herinnering aan zijn reizen door Schotland. Op het kaartje staat ook het motto van de clan: 'CLARIOR HINC HONOS', op de achterkant vertaald als Brighter Hence the Honour.

Robin Claeys